Hướng dẫn Chăn nuôi thuỷ cầm bền vững, an toàn

Chăn nuôi vịt ngan phải kết hợp những tập quán địa phương của nông dân với những kỹ thuật hiện đại thích hợp, cho phép người nông dân phát triển một phương pháp quản lý hợp lý để áp dụng trong điều kiện chăn nuôi của họ, luôn nhớ đến tính ổn định của các phương thức chăn nuôi. Xem xét đến những tập quán chăn nuôi trong suốt quá trình từ khi chọn giống để nuôi đến khi có sản phẩm và thậm chí đến khâu chế biến và tiếp thị để tiêu thụ sản phẩm.

Trước tình hình dịch cúm gia cầm đang diễn biến phức tạp, cần đổi mới chăn nuôi thuỷ cầm nhằm kiểm soát an toàn dịch bệnh. Chăn nuôi mang tính bền vững và đảm bảo vệ sinh môi trường là rất cần thiết, với mục tiêu trên chăn nuôi vịt ngan không nên nuôi thả ở sông suối và thả tự do ngoài đồng, cần phải thực hiện các biện pháp chăn nuôi thuỷ cầm an toàn sinh học:

CÁC PHƯƠNG THỨC CHĂN NUÔI THUỶ CẦM

Cần áp dụng 5 phương thứcchăn nuôi chủ yếu sau đây:

Nuôi nhốt trên khô không cần nước bơi lội

- Nuôi nhốt trong vườn cây có chuồng.

- Nuôi nhốt trong chuồng có sân chơi.

- Nuôi nhốt hoàn toàn trong chuồng.

Nuôi nhốt có nước bơi lội:

- Nuôi nhốt trên ao có chuồng sàn trên ao hoặc làm chuồng nền trên bờ ao (chăn nuôi kết hợp cá - vịt).

- Nuôi nhốt trong ruộng lúa có chuồng nuôi (không thả tự do).

Yêu cầu chung về kỹ thuật đối với cả 5 phương thức nuôi.

- Giống nuôi phải sạch bệnh có nguồn gốc rõ ràng.

- Chọn giống nuôi phải phù hợp với phương thức và điều kiện chăn nuôi. Không dùng con thương phẩm để làm giống.

- Khu chăn nuôi phải cách ly với nhà ở, cách xa đường giao thông, chợ buôn bán gia cầm.

Nếu là trang trại chăn nuôi hàng hoá phải theo quy hoạch của địa phương.

- Có đủ nguồn nước uống sạch, không để nước uống qúa nóng hoặc quá lạnh.

- Thức ăn phải đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng theo từng giống, lứa tuổi.

- Định kỳ vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng trại, dụng cụ, phương tiện ra vào và môi trường chăn nuôi. - Có biện pháp xử lý chất thải rắn, chất thải lỏng.

YÊU CẦU CỤ THỂ VỀ KỸ THUẬT ĐỐI VỚI TỪNG PHƯƠNG THỨC NUÔI

Phương thức nuôi nhốt vịt, ngan trên khô không cần nước bơi lội. .

Các phương thức nuôi vịt ngan nhốt trên khô hoàn toàn không cần nước bơi lội, chỉ cần nước uống đảm bảo chủ động cho việc kiểm soát dịch bệnh.

Phương thức nuôi vịt, ngan trong vườn cây. .

Có thể nuôi nhốt vịt - ngan được ở cả trên những vườn cây ăn quả và cây lâu năm. Khi nuôi vịt - ngan nhốt trên vườn cây vừa đảm bảo cho cỏ đỡ mọc, đồng thời nguồn phân của vịt - ngan thải ra sẽ đảm bảo cung cấp một nguồn dinh dưỡng cho cây, cây cũng tạo bóng mát cho vịt - ngan khi trời nóng bức. Khi nuôi trong vườn cây phải lưu ý:

Phải có chuồng để che nắng, mưa cho vịt, ngan.

Không nuôi vịt nhốt trong vườn cây thân mềm vì nó sẽ làm hỏng cây.

Phải có rào chắn để quây vịt ngan trong một khu vực, vườn cây phải có độ dốc thích hợp để không bị đọng nước khi trời mưa làm mất vệ sinh. Vườn cây cũng không được dốc quá làm khó khăn cho việc đi lại của vịt - ngan và đặc biệt đối với vịt - ngan sinh sản sẽ khó khăn cho việc giao phối.

Vườn cây phải có độ cao của cây phù hợp: Cây có độ cao trên 1m, nếu cây thấp quá vịt - ngan sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cây đặc biệt là làm hỏng chồi và lá cây.

Phương thức nuôi vịt, ngan nhốt trong chuồng có sân chơi

Khi nuôi có sân chơi phải láng xi măng cát hoặc lát gạch để hàng ngày tiện cho việc rửa và làm vệ sinh. Diện tích sân chơi phải gấp 2 - 3 lần diện tích chuồng nuôi. Máng ăn để trong chuồng nuôi, máng uống để ngoài sân chơi. Mùa hè phải có bóng râm hoặc che nắng cho máng uống. Hàng ngày sân chơi phải được rửa sạch sẽ đặc biệt đối với vịt ngan sinh sản khi giao phối trên khô nếu sân chơi không sạch sẽ thì làm nhiễm trùng gai giao cấu của con đực.

Phương thức nuôi vịt, ngan nhốt hoàn toàn trong chuồng

Là phương thức nuôi thâm canh nuôi trên nền hoặc nuôi trên sàn.

Yêu cầu:

- Chuồng phải có độ thông thoáng tốt để không làm xấu đi tiểu khí hậu chuồng nuôi. Các ô chuồng không nên làm quá rộng, mỗi ô nuôi 150-200 con, tuỳ theo từng loại vịt – ngan.

- Những vị trí đặt máng uống cũng phải thoát nước nhanh vì vịt – ngan uống hay vẩy nước.

- Có hố chứa nước thải khi vệ sinh chuồng trại sau đó được xử lý bằng các chất sát trùng trước khi thải ra ngoài môi trường.

- Trước cổng trại, các ô chuồng phải có bể hoặc hố sát trùng.

Các phương thức nuôi nhốt vịt, ngan có nước bơi lội

Không thả vịt - ngan tự do ra ao hồ, cũng không nuôi nhốt vịt - ngan trên sông suối sẽ gây ô nhiễm môi trường và không an toàn dịch bệnh. Chỉ nên quây nhốt vịt - ngan trên ao hoặc quây nhốt vịt - ngan trong ruộng lúa ở khu vực cố định, không thả chạy đồng tự do. Như vậy đòi hỏi phải giúp người chăn nuôi nâng cao hiểu biết trên cơ sở phát triển những kinh nghiệm của chính họ, có điều kiện rèn luyện những kỹ năng cần thiết để có thể tự nghiên cứu giải đáp những thắc mắc và giải pháp tháo gỡ khó khăn trong quá trình sản xuất trên cơ sở bảo vệ môi trường, cân bằng hệ sinh thái và bảo vệ sức khoẻ con người.

Phương thức nuôi vịt, ngan nhốt trên ao kết hợp nuôi cá

Có thể làm chuồng nền trên bờ ao hoặc làm chuồng sàn trên mặt ao. Với phương thức chăn nuôi kết hợp này:

- Nguồn phân của vịt - ngan thải ra và thức ăn thừa của vịt - ngan là thức ăn cho cá.

- Vịt ngan bơi lội làm tăng lượng ôxy trong nước giúp cho cá hô hấp tốt hơn.

- Vịt ngan ăn cá nhỏ cho nên không thả vịt ngan vào ao cá giống.

- Vịt ngan mò có thể làm sạt lở bờ ao do đó bờ ao được kè bằng bê tông hoặc phải ngăn bờ bằng phên hoặc lưới cách bờ khoảng 1m.

- Vịt ngan có thể làm ảnh hưởng đến môi trường nước do đó phải có diện tích mặt nước chăn thả phù hợp, mỗi con vịt ngan cần 4 - 5 m2 mặt nước ao hồ.

- Nước ao nuôi vịt, ngan phải được dễ dàng thay tháo theo định kỳ.

- Thay nước, xử lý ao nuôi sau mỗi lần thu hoạch cá. Nước thải ra ngoài phải được khử trùng bằng các loại hoá chất.

Phương thức nuôi nhốt trong ruộng lúa có kiểm soát.

- Phải nhốt vịt - ngan cố định ở những khu ruộng lúa không được thả tự do.

- Nguồn phân của vịt - ngan thải ra là thức ăn cho lúa.

- Đối với ruộng lúa vịt - ngan khi mò có tác dụng sục bùn và làm sạch cỏ cho lúa.

- Vịt ngan ăn sâu bọ côn trùng, còn có tác dụng đuổi chuột.

- Vịt ngan có thể làm hỏng lúa mới cấy hoặc ăn thóc do đó không nên thả vịt vào ruộng lúa trước khi lúa chưa bén rễ hoặc khi lúa đã trổ bông.

- Diện tích ruộng lúa phải đảm bảo 8 - 10 m2/1con.