NHÌN LẠI CHẶNG ĐƯỜNG 5 NĂM XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

Những hạt mưa xuân lất phất bay. Những búp chồi non đang nhúc nhích cựa mình. Như nhắc nhở chúng ta. Năm cũ sắp qua. Năm mới đang đến. Cần tổng kết lại những gì đã làm được, chưa làm được trong năm qua. Để định hình lộ trình công tác cho năm tới và những năm tiếp theo.

Nhìn lại chương trình mục tiêu quốc gia XD NTM 5 năm qua. Chúng ta thấy, mới chỉ có 35/145 cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí quốc gia XD NTM. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào một con số này, không ít người sẽ đánh giá kết quả còn dừng ở mức quá khiêm tốn. Nhưng nhìn rộng ra một chút. Rà soát lại những gì đã làm được so với cả một chương trình mục tiêu quốc gia lớn và mới, chưa có tiền lệ... Thì khối lượng công việc thực hiện các tiêu chí XD NTM là rất lớn. Trong 5 năm, dưới sự Lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, kịp thời của Tỉnh ủy, UBND tỉnh. Các cấp ngành chuyên môn. Các địa phương cơ sở. Các cơ quan tổ chức hội, đoàn thể. Đã thành lập và kiện toàn bộ máy chỉ đạo thực hiện chương trình XD NTM đồng bộ tại 4 cấp: Thôn, xã, huyện và tỉnh. Đã tổ chức được hơn 9 nghìn lượt buổi lồng ghép tuyên truyền về XD NTM cho hơn 1 triệu lượt cán bộ và nhân dân các địa phương trong tỉnh. Biên soạn và phát hành trên 11 nghìn cuốn “Bộ tài liệu xây dựng nông thôn mới ” và “Sổ tay hướng dẫn xây dựng NTM” cùng nhiều văn bản hướng dân thực hiện đi kèm. Đã Thiết kế quảng bá được gần 900 pano cổ động và hơn 2 nghìn đĩa CD tuyên truyền mục tiêu quốc gia XD NTM tới khắp các địa phương, cơ sở toàn tỉnh.

Về kinh phí: Các cấp ngành địa phương trong tỉnh đã huy động được gần 28 nghìn tỷ đồng từ nhà nước, nhân dân và doanh nghiệp cho mục tiêu XD NTM. Trong đó, chủ yếu là nguồn lực từ người dân lao động tại chỗ tự nguyện đóng góp (chiếm 70,6%), dưới các hình thức: Góp tiền mặt (320 tỷ đồng). Hiến đất thổ cư (gần 600 nghìn mét vuông). Hiến đất khoán canh tác (200ha). Và trực tiếp tham gia góp công lao động (420 nghìn ngày công - trị giá 3.350 tỷ đồng). Đặc biệt, nguồn vốn từ các doanh nghiệp và cá nhân ủng hộ là khá đáng kể (khoảng hơn 2.500 tỷ đồng), có ý nghĩa góp phần tạo nên các công trình cơ sở hạ tầng và phúc lợi của địa phương sở tại. Ngoài ra, mỗi gia đình có qui hoạch hạ tầng NTM đi qua đều tự nguyện dỡ bỏ, xây mới khuôn viên, tường rào, công trình phụ của gia đình trị giá ước 14,5 tỷ đồng. Một số gia đình còn tự nguyện dỡ một phần nhà ở hiến đất cho địa phương qui hoạch XD NTM.

Kết quả đến nay, ngoài 35 xã cơ bản đạt 19 tiêu chí quốc gia XD NTM đã nêu. Còn có 29 xã đạt từ 15-18 tiêu chí. 78 xã đạt 10 -14 tiêu chí. 3 xã đạt 9 tiêu chí. Không có xã nào đạt dưới 9 tiêu chí. Các huyện có số tiêu chí XD NTM đạt bình quân cao là: Mỹ Hào 16,3 tiêu chí. Văn Giang 16 tiêu chí. Văn Lâm 15,8 tiêu chí. Khoái Châu 15,4 tiêu chí... Đây là những tiền đề để trong thời gian tới tỉnh ta có thêm một số địa phương cán đích XD NTM toàn huyện.

Nhìn chung, các xã đã hoàn thành 19 tiêu chí quốc gia XD NTM đều có công sở làm việc khang trang, hiện đại. Các công trình phúc lợi: Bệnh xá, trường học, hệ thống điện, trung tâm thương mại, khu thể thao, văn hóa giải trí... Đều được đầu tư xây dựng bài bản, đúng qui hoạch. Đồng ruộng đã được dồn đổi cơ bản tạo ra những lô thửa canh tác lớn hơn. Đồng bộ với các hệ thống tưới tiêu. Giao nội đồng. Giao thông nông thôn được củng cố, nâng cấp. Đảm bảo thuận lợi cho cơ giới hóa toàn bộ các khâu trong quá trình sản xuất nông nghiệp. Dễ dàng cho thâm canh cánh đồng lớn. Gia tăng giá trị sản xuất và phát triển các ngành nghề dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp Theo đó, mức sống của nhà nông có sự tăng lên đáng kể.  

Đáng chú ý, qua thành công bước đầu XD NTM ở các địa phương, đã tạo được ảnh hưởng lan tỏa trong các tầng lớp nhân dân, tin tưởng vào chương trình mục tiêu quốc gia XD NTM. Từng bước làm đổi căn bản cuộc sống của người dân nông thôn.

Đạt được những thành tựu nổi bật trên, là nhờ có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Sự hưởng ứng nhiệt tình của các tầng lớp nhân dân trong và ngoài tỉnh. Sự nỗ lực không ngừng của các cấp ngành chuyên môn. Đặc biệt Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành kịp thời nhiều nghị quyết, chỉ thị, quyết định XD NTM sát thực tế. Qua đó đã tháo gỡ kịp thời những vướng mắc khó khăn phát sinh trong quá trình thực hiện các tiêu chí quốc gia XD NTM. Như các Nghị quyết số 02-NQ/TU về Chương trình XD NTM tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2011-2020, định hướng đến năm 2030. Chỉ thị số 21-CT/TU về việc tiếp tục dồn thửa đổi ruộng đất nông nghiệp, thực hiện qui hoạch XD NTM trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2012-2015. Nghị quyết số 07/2012/NQ-HĐND tỉnh Hưng Yên về việc sửa đổi, bổ sung một số khoản thu và tỷ lệ phần (%) phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách, trong đó để lại cho xã sử dung 100% nguồn thu xử lý đất dôi dư vào XD NTM. Quyết định số 04/QĐ-UBND năm 2013 về cơ chế hỗ trợ xi măng thực hiện chương trình XD NTM...

Ông Lê Trung Cần - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp&PTNT kiêm Chánh Văn phòng điều phối XD NTM của tỉnh cho biết: Thành tựu XD NTM bước đầu đạt được là rất đáng khích lệ. Tuy nhiên mục tiêu XD NTM không dừng lại ở việc hoàn thành 19 tiêu chí. Các xã đã về đích XD NTM vẫn phải tiếp tục rà soát, bổ sung các tiêu chí đã hoàn thành. Tổ chức lại sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân, tạo điều kiện nâng cao chất lượng các tiêu khác. Chú ý thường xuyên chấn chỉnh hoàn thiện các tiêu chí về nếp sống văn minh, văn hóa làng xã. Triệt tiêu kịp thời các tai, tệ nạn xã hội mới phát sinh. Xây dựng khu dân cư 3 không: "Không tệ nạn xã hội; không ô nhiễm môi trường, không lãng phí, hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang" …

Mục tiêu XD NTM từ nay đến năm 2020 sẽ là: Phấn đấu có 102 (70%) số xã đạt chuẩn NTM. Nâng số tiêu chí bình quân mỗi xã cần đạt được lên 16-17 tiêu chí. Không còn xã nào dưới 12 tiêu chí. Nâng thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 45 triệu đồng/người/năm. Đây là những chỉ tiêu phấn đấu rất cao. Bởi, hầu hết số xã vừa cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí XD NTM, đều là những xã có tiềm lực kinh tế khá. Có ngành nghề tiểu thủ công, dịch vụ thương mại phát triển hoặc có ngành nông nghiệp phát triển hàng hóa giá trị cao. Có sẵn một số cơ sở hạ tầng tương đối tốt. Có vị trí gần đường quốc lộ và các khu công nghiệp lớn … Nhờ vậy, việc huy động nguồn lực tại chỗ dễ dàng hơn, nguồn thu ngân sách tại các địa phương đó cũng khá hơn, khả năng bù đắp cho các khoản chi cho XD NTM tốt hơn.

Để hoàn thành mục tiêu kế hoạch XD NTM đã đề ra cho 5 năm tới, cần có sự tiếp tục vào cuộc hơn nữa của cả hệ thống chính trị. Sự chủ động và quyết tâm chính trị vượt bậc của các địa phương cơ sở. Cần thêm nhiều giải pháp sáng tạo đặc biệt trong tuyên truyền vận động các tầng lớp nhân dân chung tay XD NTM. Xã hội hóa sâu rộng các nguồn lực đầu tư. Thực hiện lồng ghép nhiều chương trình mục tiêu, đề án, dự án kinh tế xã hội vào mục tiêu XD NTM. Tăng cường đào đạo nghề nông thôn. Mở mang phát triển các ngành nghề công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ lao động, dịch vụ thương mại. Mở rộng sản xuất các cánh đồng lớn theo chuỗi giá trị. Đưa nhanh các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nhằm gia tăng giá trị sản phẩm nông sản, tăng thu nhập cho nhà nông. Ưu tiên đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng sinh kế trước. Những cơ sở hạ tầng kỹ thuật không phức tạp, người dân sở tại có thể làm được, thì khoán giao kinh phí cho nhóm hộ nông dân sở tại tự làm, tự chịu trách nhiệm, sẽ tiết kiệm được các khoản chi phí trung gian … Nếu thực hiện đồng bộ các giải pháp này, sẽ sớm tái tạo được nguồn lực cho mục tiêu XD NTM.

Tết Nguyên đán Bính Thân đang đến rất gần. Chiều ba mươi như chậm lại. Để những người con xa quê. Từng giàu lòng hảo tâm. Chung tay XD NTM với quê nhà. Kịp đoàn tụ cùng gia đình. Chứng kiến đổi thay kỳ diệu trên những làng quê nông thôn mới. Chắc họ sẽ an lòng. Khi những người thân, các bậc sinh thành của họ. Đang sống và hưởng thụ thành quả mà họ từng tự nguyện góp sức làm nên làng, xã nông thôn hiện nay. Những tấm lòng hảo tâm ấy, sẽ mãi được giữ lưu trong tâm trí mỗi người dân trong tỉnh